'We gaan nooit over één nacht ijs'

Ton van Dorp, bestuurder en voorzitter Risico Management Commissie (december 2019)

Hoe managen wij de risico’s van uw pensioen?

Tussen het moment dat u premie betaalt en dat u pensioen uitgekeerd krijgt, zit soms wel 60 jaar. In die tijd kan er veel gebeuren. Persoonlijk bij u als deelnemer van het pensioenfonds, maar ook aan onze kant bij het beheer van het pensioengeld. Denk aan ontwikkeling van de rentestand, beleggingsopbrengsten, en dergelijke. Deze mogelijke ‘beren op de weg’ hebben wij als bestuur goed in beeld. We hebben er zelfs speciaal beleid voor gemaakt, zodat we ze goed kunnen managen: ons risicomanagement.

Wat is risicomanagement en waarom is het belangrijk voor PST?

Voor ons is risicomanagement het benoemen, monitoren, beheersen en reduceren van alle mogelijke risico's voor het fonds. Door dit goed in te richten dragen wij bij aan het behalen van de (strategische) doelstellingen van PST. Denk daarbij aan het voorkomen dat we de pensioenen moeten verlagen en het correct uitvoeren van de pensioenregeling. Op die manier zorgen we ervoor dat iedereen het pensioen krijgt waar hij recht op heeft.

Hoe werkt het risicomanagement binnen PST?

Alle risico's zijn in kaart gebracht. En dat zijn er best veel, als je erover nadenkt. Van het risico dat buitenlands geld (vreemde valuta) meer of minder waard wordt, tot fouten in de uitvoering of een IT-systeem dat uitvalt. Van elk risico bepalen we, op een schaal van 1 tot 5, de kans dat het zich voordoet. Daarna bekijken we, ook met een schaal van 1 tot 5, de impact op het fonds. Dit noemen we het bruto risico: kans en impact als je niets doet aan het risico. Vervolgens kijken we wat we als PST bestuur kunnen doen om het risico te beperken. Dit leidt tot het netto risico: de kans en impact, rekening houdend met beheersmaatregelen.
Dit wordt beschreven in risicoanalyses, die bespreken wij in het bestuur. Als we akkoord zijn, gaan we zo aan het werk. Zo zorgen we ervoor dat wij de risico's kennen en adequate maatregelen treffen om deze te beheersen en zoveel mogelijk te beperken.

Neem bijvoorbeeld het valutarisico…

Het valutarisico is het risico van schommelingen in vreemde valuta, zoals de Amerikaanse dollar of de Japanse yen. Deze kunnen meer of minder waard worden ten opzicht van onze euro. Ons fonds heeft zijn beleggingen over de hele wereld gespreid en daardoor is een deel van onze beleggingen in dollars of yens. De pensioenen betalen we in euro's. Het bruto risico is dat als de waarde van bv. de dollar daalt, vergeleken met de euro, ons vermogen afneemt. Als we hier niets aan zouden doen, is zowel de kans als impact van het valutarisico (bruto) behoorlijk. Dat is voor ons als bestuur ongewenst. Om het valutarisico te verminderen, hebben we dit risico afgedekt met zogenoemde valutatermijncontracten. Hierdoor wordt de kans op valutaschommelingen niet kleiner, maar hebben wij er wel minder last van, met andere woorden de impact is gereduceerd. Het resterende netto risico is voor het bestuur acceptabel.

Wat doet de Risico Management Commissie binnen PST?

Het is pittige materie, maar wel heel belangrijk voor uw pensioen. Daarom hebben we bij PST een Risico Management Commissie. Hierin zitten drie bestuursleden, naast mij zijn dat Stanley Heerlien en Harry van der Eerden. Verder wordt de commissie ondersteund door de risicomanager van PST, dit is Leendert de Rijke. Naast het coördineren van de risicoanalyses en identificeren van beheersmaatregelen, hebben wij ons in 2019 onder andere bezig gehouden met het verder uitwerken van het IT-beleid en uitbestedingsbeleid.

Risico management in de bestuursvergaderingen

Risicomanagement is een vast onderwerp op de agenda van de bestuursvergaderingen van PST. We kijken bij elk onderwerp dat we behandelen in het bestuur welke risico’s er spelen en hoe we deze kunnen beperken, op het moment dat we een besluit nemen. Zo zorgen we ervoor dat we nooit over één nacht ijs gaan. Zorgvuldigheid staat voorop. En dat is wel zo belangrijk. Het gaat immers om het toekomstige inkomen van onze deelnemers!